Rondreis door Myanmar - nov. '14

Het is alweer héél lang geleden dat we een reisverslag hebben geschreven.. Waarom? Geen tijd is vast een slecht excuus! Maar goed, we hebben inmiddels vele landen bezocht en over een kleine maand gaan we al naar Australië. Dus de hoogste tijd voor een verslag van de landen die we inmiddels al hebben bezocht. Na Borneo/Maleisië en Thailand gingen we naar Myanmar. Nadien naar Noord-Thailand, de Filipijnen voor kerst en oud & nieuw, Laos, Vietnam en Cambodja. Daarna naar Indonesië waar we op dit moment nog zijn en waar we met de ouders van Richard door Bali en Lombok hebben gereisd. Maar we beginnen bij het begin.. Eerst het verhaal van Myanmar!

Met een visum en de nodige dollars op zak (het kost wat tijd maar dan heb je ook wat) zijn we vanuit Kanchanaburi in Thailand naar de grensplaats gegaan. We wisten niet zo heel goed wat we van Myanmar moesten verwachten omdat de grenzen nog niet zo heel lang open zijn. Even een klein stukje geschiedenis. In 1948 zijn de Britten het land uitgeknikkerd en is Birma onafhankelijk geworden. Na jarenlange conflicten is in '62 het land door een staatsgreep omgevormd tot een militaire dictatuur. Hoewel dit ook veel rust bracht werden de mensen onderdrukt en werd de grondwet afgeschaft. Mensen hadden vrijwel geen rechten, ze moesten doen wat de militaire 'Junta' hun opdroeg. Overal had de Junta mensen in 'burger' zodat ze niemand konden vertrouwen en ook niet over politiek mochten praten. Werd dit wel gedaan dan volgden er zware straffen. Zo kreeg Aung San Suu Kyi, een belangrijk strijder voor de democratie, jarenlange gevangenisstraf/huisarrest. Ook een groot deel van de inkomsten van alle burgers ging naar de Junta die het geld gebruikte voor persoonlijke doeleinden of persoonlijke economische belangen. Zelfs de handel met buurlanden was niet mogelijk omdat de grenzen 'gesloten' waren. Dankzij een nieuwe grondwet werd in 2011 de militaire dictatuur beëindigd. Daarna is het toerisme ook langzaam opgekomen. Hoewel er formeel een einde is gekomen aan het militaire bestuur zijn veel leden van het parlement (ook de president) ex-militairen die ontslag hebben genomen bij het leger om plaats te kunnen nemen in de 'civiele' regering. Maar goed.. Ondanks dat zijn er toch veel positieve veranderingen en hebben burgers veel meer rechten gekregen. Zo mag er weer ongestraft gepraat worden over politiek en is Aung San Suu Kyi weer vrijgelaten.

Omdat Myanmar jarenlang afgesloten is geweest van de buitenwereld is het echt anders dan de landen er omheen.
In de grensplaats Phu Nam Ron konden we Thailand verlaten en moesten we een paar kilometer door niemandsland voordat we bij de grens van Myanmar aan kwamen. We hebben een niemandsland in Afrika gehad, tussen Westelijke Sahara en Mauritanië, maar dit was er niks bij! Er lag gewoon een zandweg en het voelde niet onveilig. We gingen liftend achter in de pick-up van een erg vriendelijke man. Toen we uitstapten wilde hij er niets voor hebben kregen we een volle doos met 12 flesjes water van hem omdat het erg warm was en water duur scheen te zijn. Eerlijk gezegd waren we best wantrouwig, want bijna overal waar je komt in Azië willen mensen iets van je hebben. Alle flesjes waren netjes geseald, we hebben de helft weggegeven aan twee andere reizigers (met hen waren we de enigen die die dag de grens overstaken) en de rest zelf opgedronken. Gelukkig niks mis mee! Met die twee Ierse jongens hebben we een busje gepakt naar de dichtstbijzijnde stad, Dawei. Maar liefst 5 uur rijden door de jungle, maar wat een prachtige weg! Een zand- en hobbelweg waar amper verkeer reed, kilometers lang door het groen en langs de rivier met af en toe enkele dorpjes waar de kippen en de varkens buiten lopen en de vele vlinders vrolijk rondfladderen. Heerlijk! We konden ons bijna niet voorstellen dat we na 5 uur 'niks' in een echte stad zouden komen, maar Dawei was een best grote stad! Helaas voor ons was het een feestdag en waren alle hotels volgeboekt. Na uren zoeken vroegen we bij een gebouwtje naast de katholieke kerk of zij een slaapplek wisten of hadden. De mensen waren super vriendelijk en meteen werd er door meerdere mensen rond gebeld en gingen er zelfs wat op de scooter op uit om een hotel te zoeken. Maar helaas, alles vol.. Ze hadden nog een kamertje over, tussen de twee pastors in, waar wij mochten slapen. Twee bedden met een gevlochten matje en een klamboe en zelfs een badkamertje met koude douche en toilet. Top! We werden meegenomen naar een eettent omdat we de hele dag nog niet gegeten hadden, de rekening mochten we niet eens zelf betalen! De volgende ochtend werden we wel om kwart voor 6 gewekt om de mis bij te wonen.. Echter was deze alweer afgelopen toen wij er klaar voor waren. Die dag was het festival voorbij en was er weer genoeg plek in de hotels. Wat een bijzondere eerste ervaring met de lokale mensen van Myanmar.. Er zijn erg weinig toeristen in Dawei en dat maakt het stadje echt uniek. Alle mensen zwaaien en lachen en willen graag met je op de foto. Ze zijn allemaal zo oprecht vriendelijk en zien er prachtig uit met hun opgeschilderde gezichten. We zijn nog bijna een week in Dawei gebleven en vonden het fantastisch!

Daarna zijn we met de bus naar Yangon gegaan. Myanmar is erg groot en de wegen zijn matig. De weg naar de grote stad Yangon was nog maar voor een deel verhard. We zijn daar maar een paar dagen geweest en hebben onder andere de beroemde Swedagon Pagoda bezocht. Een super dure entree (alleen voor buitenlanders natuurlijk) maar wel bijzonder om te zien en het hoogtepunt van de stad. Na Yangon zijn we met de nachttrein naar Mandalay richting het oosten gereden. Dit was een heel avontuur op zich! We sliepen in een vierpersoons cabine met een Engelse toerist. Onze 'ober' vond het maar wat leuk dat hij buitenlanders in de trein had en kwam ons de hele avond graag voorzien van biertjes. Hij ging vaak bij ons zitten en vond het erg leuk om met ons te praten en de nodige foto's te maken. We hebben wel gemerkt dat de mensen in Myanmar over het algemeen niet erg slim zijn. Of misschien beter gezegd, ze hebben nooit geleerd om na te denken.. Zo vroeg deze jongen ons of we de volgende ochtend koffie wilden. Graag! Hoe laat komt de trein aan? '9 uur' zei hij. Dan willen we graag om 8 uur koffie! Dus, de volgende ochtend om kwart voor 7 werd er op onze deur gebonkt.. '8 'o clock coffee!'. We konden hem niet aan het verstand brengen dat we onze 8 uur koffie graag om 8 uur wilden.. Maar goed, na deze vieze koffie met veel te veel suiker (in Myanmar is vrijwel geen koffie zonder suiker te verkrijgen) bleek de trein al om 8 uur te arriveren. Wat een rit was het! Een oorverdovend lawaai waardoor je bijna niet normaal kunt praten. De trein hobbelt op en neer en van links naar rechts. Zo hard dat alle kopjes en bordjes gewoon van de tafel af schudden en dat je je afvraagt of de trein niet ontspoort. En dan toetert de trein ook nog zo'n 3 keer per minuut, wel 10 seconde lang. Dit voor de onbewaakte overgangen en de mensen die op het spoor lopen of leven.

Mandalay is een leuke stad. Buiten de stad ligt de langste teak brug ter wereld, de 'U Bein Bridge'. Echt een prachtige brug in een prachtige omgeving waarin je veel van de lokale bevolking ziet. Zie foto's, want deze zeggen meer dan woorden! In Mandalay hebben we een scooter gehuurd, niet iets voor een beginner (Ruth dus) maar echt voor de pro (Richard dus)! Wat een avontuur.. Zoals eerder gezegd is denken bij de mensen in Myanmar niet echt hun sterkste punt, dat wordt in het verkeer dan ook zeker niet gedaan. Kijken doen ze ook niet. Dus, ze rijden gewoon.. En ze toeteren. Toeter, toeter, toeter en gewoon rijden. Dat lijkt het motto te zijn. Een complete chaos.. Voor mij, Ruth, was het soms echt doodeng waarbij ik met mijn ogen dicht achterop zat.. Richard, in tegendeel, vond het fantastisch! 'Net GTA'. Mensen rijden links, rechts, hard, zacht, scooters, fietsers, tractors, wandelaars, paard- en wagen.. alles gaat door elkaar! En diegene die het hardst rijdt en het hardst toetert gaat voor. Gelukkig is Richard in beide erg goed en heeft hij ons overal veilig doorheen gezigzagd.

Na Mandalay zijn we naar het beroemde 'Bagan' gereden. We kwamen met de trein om 4 uur 's nachts aan en wilden geen dure kamer betalen voor die paar uurtjes slaap (Myanmar is eigenlijk nog niet klaar voor het snel groeiende toerisme waardoor er veel te weinig voorzieningen zijn voor veel te hoge prijzen). Daarom hebben we onze spullen bij een 'hotel' gedropt ($25,- p.n. voor een klein hok met bed en ventilator en een gezamenlijke douche in een soort schuur) en zijn we meteen doorgegaan naar de tempels om de 'must see' zonsopgang te zien. Op een oud fietsje door het pikkedonker over zandweggetjes onder de sterrenhemel de weg zoeken naar die ene tempel in het grote gebied van duizenden tempels.. Succes! Onderweg kwamen we enkele paard- en wagens tegen met toeristen die we maar hebben gevolgd. We kwamen ruim op tijd voor de spectaculaire zonsopkomst. Normaal is dit niet helemaal ons ding, vroeg opstaan en tempels, maar de zonsopkomst in Bagan is echt fantastisch! Zeker de moeite waard! Beetje bij beetje zie je steeds meer tempels de grond uit prijken en rond het mooiste moment stijgen de luchtballonnen op die het uitzicht alleen nog maar mooier maken. Ook hier, zie foto's, die meer zeggen dan woorden. Hoewel Bagan best toeristisch is en je er al entree moet betalen om het gebied te betreden (ook deze kosten gaan naar de junta) is het echt een rustgevende omgeving waar het lijkt alsof je terug gaat in de tijd. Veel oude tempels, veel groen, weinig verharde wegen, lokale vervoermiddelen, vriendelijke mensen.. Heerlijk!
Na het beroemde Bagan was het tijd om door te gaan naar het beroemde Inle Lake.

Weer een lange busreis en omdat we op het laatste moment hadden geboekt hadden we de meest verschrikkelijke plekken. En dat voor een uur of 10.. Naast ons was een plekje vrij, maar regelmatig stapte er een local in en weer uit om een stukje mee te liften en zodat de chauffeur een centje bij kon verdienen. De mensen zijn allemaal super vriendelijk en geïnteresseerd en altijd in voor een praatje. Maar eehm.. soms hebben wij daar iets minder behoefte aan. Dan zat er weer een monnik naast ons, dan weer een local die ons kauwtabak aanbood. Erg vriendelijk, maar 'nee bedankt!'. Smakkend en kauwend met nog maar een paar zwarte tanden in zijn mond, rood van de tabak, probeerde hij een vriendelijk praatje te maken waarbij regelmatig de oranje spetters uit zijn mond kwamen. En dan hebben ze een vies spuugzakje waarin ze alles weer uitspugen. Over de kleren, de geur en de rest van de uiterlijke verzorging hebben we het dan nog niet eens gehad.. Hoe aardig ze ook mogen zijn, deze gewoontes vinden we niet al te smakelijk! Overal waar je komt zie je de oranjerode spuugvlekken.. Op de grond, op de portieren van auto's, uit de ramen.. Bah! Toen na een uur of 8 veel mensen uitstapten konden we eindelijk op een normale plek in de bus gaan zitten. Tot overmaat van ramp voelde de vrouw voor ons zich niet zo lekker. Haar zoontje van ongeveer een jaar plaste steeds in zijn broek (zonder luier) en zijzelf werd nogal misselijk van alle bochten en slechte wegen. Richard was nietsvermoedend uit het raam een paar foto's aan het maken van het mooie uitzicht toen hij een plens kots over zich heen kreeg! Tot 2 keer toe! En bedankt.. Alsof de rit nog niet erg genoeg was! Maar goed, we laten ons niet zomaar uit het veld slaan, we hebben het Inle Lake bereikt!

Met de fiets verkennen we de eerste dag weer de omgeving (scooters zijn verboden voor toeristen) en we komen op prachtige plekjes. Op een zandweggetje strandden we omdat er een paar grote buffels op de weg staan met een jonkie.. Oeps, wat zijn die groot! Na een paar minuten zien we een paar kleine jongetjes vrolijk voorbij fietsen waarna wij dachten, als zij dat kunnen dan kunnen wij dat ook! Dus vol goede moed stappen we weer op de fiets en gaan we langs de buffels (doodeng!). We kijken bij een paar mooie lokale hutjes waar de kippen en varkens buiten lopen. Helaas was de weg doodlopend en moesten we dezelfde terugweg nemen. Maar gelukkig hadden de buffels het beste met ons voor en lieten ze ons met rust. Met de fiets hebben we veel mooie dingen gezien, maar het meer zelf was niet echt goed te bereiken. De dag erna hebben we een bootje met kapitein/gids gehuurd om het Inle Lake echt te verkennen. Het meer is bekend om de vissers met hun bijzondere manier van roeien. Dit doen ze niet met hun armen, maar met een been. Terwijl ze met hun handen de netten binnenhalen en de vis daaruit halen staan ze met 1 been op de boot en roeien ze met het andere been. Super om dit te zien! Sommige vissers gaan even mooi poseren voor de foto, lekker toeristisch, maar de meeste vissers die we hebben gezien waren echt aan het werk. Ook zijn er hele dorpen met drijvende tuinen op het meer. Er staan prachtige huizen op palen en de locals verbouwen allerlei groenten in tuinen die drijven op het water. Ze worden gebouwd op bamboe waarbij ze het wier uit het meer gebruiken als ondergrond en compost. Allemaal hebben ze een klein bootje om rond hun huis te varen en bij het vasteland te kunnen komen. erg bijzonder om te zien. Verder kwamen we bij een weverij, een zilversmid en de 'longnecks' (een Birmese stam, vooral bekend in Thailand, met ringen om hun nek). Deze laatste dingen vonden we niet zo heel boeiend, het leek vooral opgezet (of in ieder geval in stand gehouden) voor de toeristen. Het was wel een super leuke dag waarbij we ontzettend veel hebben gezien.

Van de jongen uit de trein hoorden we over een 3 daagse motorrit in de bergen van het niet toeristische oosten van Myanmar. Dat leek ons ook wel wat. Na contact met die gids gingen we een paar dagen voor de tocht naar Kyaukme, de stad waar de tocht zou beginnen. Na weer een lange busreis kwamen we 's nachts aan terwijl het ijskoud was! Na een tochtje in de open tricycle kwamen we aan bij een soort homestay van een ouder echtpaar. De man was een gepensioneerd arts en ook de vrouw was goed ontwikkeld, beide spraken ze goed engels. Met hen hebben we erg veel gepraat over het Myanmar van vroeger en nu en de bizarre dingen die er gebeurd zijn. Sinds de junta is afgeschaft heeft hij pas een 'licentie' om buitenlanders te mogen onderbrengen in zijn huis. Voorheen wilde hij dit niet omdat er dan erg veel geld naar de junta ging. Ook nu de junta is afgeschaft is het nog niet zo heel gemakkelijk om die licentie te krijgen, zo moet een guesthouse/homestay voldoen aan allerlei vreemde eisen. Om een voorbeeld te noemen, er moet een metaaldetector bij de ingang staan.. Bizar! De man ging twee keer per dag naar de golfclub en vroeg ons ook een keer om mee te gaan. Met zijn tweeën gingen we bij hem achterop de scooter, op naar de golfclub. Daar hebben we twee potjes gespeeld op een baan die vroeger een landingsbaan is geweest van een vliegveld. Ook weer een leuke ervaring. De motorrit in de bergen hebben we gedaan met een groepje van 8 toeristen en 2 gidsen. Een Belgisch stel, een Amerikaans stel, en twee Franse mannen. De eerste dag reden we een prachtige route door de bergen waarbij we af en toe stopten, o.a. in een dorpje om te lunchen, bij prachtige rijstvelden, bij een bamboepapierfabriek en om een mooie route door de bergen te lopen. Tegen de avond kwamen we aan bij de overnachtingsplek, bij locals in huis. Eigenlijk illegaal, want elk hotel moet dagelijks zijn gasten verantwoorden omdat de overheid precies wil weten welke toeristen waar zijn op welk moment. Maar goed, niemand die ons in dat dorp zou verlinken (als dat wel zo zou zijn zouden we worden teruggestuurd naar de stad). Toen we aankwamen ging de vrouw voor ons koken en hadden wij tijd om wat rond te kijken. In het houten huisje op palen was de 'keuken' gewoon een open vuur. Op een klein stukje beton, gegoten in de houten vloer, lagen de brandende takken met de pannen erop. Aan het plafond hingen allerlei dingen, zoals vlees en groenten, die gerookt werden zodat ze bewaard konden blijven. Na een heerlijke maaltijd, op de vloer, van rijst en groenten werden onze 'bedjes' opgemaakt. Een matje en een dekentje, niet ver van de 'keuken'. Richard en ik hadden veel last van de rook in onze ogen, dus toen er een paar mensen in een ander hutje moesten slapen wilden wij daar graag naartoe! Pas toen we gingen slapen werden we naar dat hutje gebracht waar we in een open ruimte sliepen waar ook al een paar locals aan het slapen waren.. Erg bijzonder! Een douche was er ook niet, alleen een kleine leiding die buiten lag met een stok erin als stop. De locals vinden het geen probleem om zich daar te douchen, maar wij laten midden in het dorp toch maar liever de kleren aan.. Gelukkig hebben we genoeg natte doekjes om ons een beetje op te frissen!

De volgende dag werd een zware dag, we hebben wel 7 volle uren gelopen! Boven op de berg werd ons aangewezen naar welke bergtop we die dag zouden lopen, een hele uitdaging. Er waren geen wegen, af en toe wat paden en soms liepen we door de struiken of het bos. We passeerden verschillende dorpjes, een schooltje, tempels en vele theeplantages. Onderweg stopten we bij lokale families om thee te drinken of om te eten. Gelukkig hadden we genoeg pauze en kregen we genoeg te eten, drie keer per dag een warme maaltijd! Ontbijten met rijst en groente, lunchen met noodels en weer avondeten met rijst en groente. Na een zware dag waarbij we ontzettend veel hebben gezien en van het lokale leven hebben meegekregen komen we uitgeput maar voldaan uit in het volgende dorp. Weer een schattig dorpje met een open vuur in de kamer. We waren blij dat we de vorige dag in een ander huisje sliepen, want de vrouw van het huisje begon 's nachts om 4 uur al met het stomen van de rijst! Deze keer was de ruimte echter groot genoeg om met zijn allen te slapen dus sliepen ook wij in de rook. Een douche was er weer niet, alleen een soort kraan op maar liefst 15 minuten lopen. Die hebben wij maar niet gebruikt.. We overleven het nog wel een dag op onze doekjes! De laatste dag hebben we eerst weer een uur of 3 gelopen waarna we uitkwamen bij de scooters en weer op de scooter verder konden. Wat een genot! We reden weer een mooie weg en hebben geluncht bij een lokaal restaurantje waar ze lokale gerechten serveerden.. De lokale 'tea leaf salad' hadden we al vaker gehad, dus hier kregen we wat anders. Gemalen rauw vlees, varken en rund, met kruiden in een bananenblad gerold wat in de zon heeft liggen drogen voor 3 dagen. Hmm.. klonk niet echt aantrekkelijk. 'Worden we hier niet ziek van?' vroegen we. Daarom moet je het eten met pepers, knoflook (hele teentjes) en sterke drank, zei de gids lachend. Hmm.. Na een paar hapjes met een paar shotjes drank hebben we er wel genoeg van. 'Helaas' was de 'brain' op bij het restaurant, dat had de gids ons graag willen laten proeven. Vonden wij helemaal niet erg hoor! Gelukkig stonden er ook nog wat noodels op het menu en hebben we toch nog fatsoenlijk kunnen eten. Nog een paar uur terug op de scooter en we kwamen weer in Kyaukme. Het was echt een fantastische tocht! Soms afzien, maar wat hebben we toch veel gezien van de lokale omgeving waar nog amper toeristen zijn geweest.. En niet te vergeten, we hebben een hoop lol gehad met de gids en de andere toeristen!

Na Kyaukme verloopt ons visum bijna en moeten we het land alweer verlaten. We nemen de lange tocht terug richting het zuiden, dit keer naar Mawlamyine om vanaf daar de boot te pakken naar Hpa-An. Een prachtige boottocht! Vanaf Hpa-An nemen we een taxi naar de grensplaats Myawaddy. Maar liefst 5 uur.. En nog een uur langer omdat het hele verkeer vaststaat. De weg naar de grens is een onverharde smalle weg door de bergen. Schijnbaar is dit een van de weinige handelsroutes dus is het super druk! Omdat verkeer elkaar niet kan passeren is de weg op de even dagen open in de ene richting en op de oneven dagen in de andere richting.. Van een vrachtwagen was de as er onderuit gebroken waardoor het verkeer meer dan een uur lang helemaal stil heeft gestaan. Gelukkig kunnen we nadien weer verder en komen we op tijd aan bij de grens. Ons visum was nog precies geldig tot en met die dag, maar de man van de douane zei dat het geen probleem was geweest als we langer zouden blijven. Dan betaal je gewoon een 'overstay' van $3,- per dag. We wisten dat dit kon, maar ons was verteld dat dit alleen mogelijk was op het vliegveld van Yangon waar ze er een speciale balie voor hebben. We hadden achteraf dus best langer kunnen blijven, maar na 4 volle weken Myanmar hadden we ook wel weer genoeg gezien. Het is echt een ontzettend bijzonder land met de meest vriendelijke mensen. Zelfs toen we bij de grensovergang nog maar $3 over hadden om wat te eten kregen we van een paar meisjes in het restaurant extra geld om een lekkere maaltijd met drinken te bestellen! Wij dachten dat zij daar werkten, dus we zeiden maak maar iets te eten voor ons laatste geld, het maakt ons niet uit wat. Ze vroeg wat we wilden hebben, 'doe maar iets van rijst met kip'. En ze drong er ook nog op aan om er een drankje bij te nemen. Na ons bord rijst met een sprite gingen de meisjes er vandoor. Huh? Bleek dat ze er niet werkten maar dat het gewoon gasten waren en dat ze ons hielpen omdat zij engels spraken en de mensen van het restaurant niet. Toen we onze rekening betaalden met ons eigen geld in combinatie met hun geld bleek dat we nog geld over hielden omdat ze ons drinken ook al apart hadden betaald! Echt ontzettend lief! Dat soort dingen zijn we in Nederland, en ook in de rest van Azië, toch niet echt gewend.. Maar van hun oprechtheid en hun gastvrijheid kunnen wij nog heel veel leren! Aan de andere kant moet je in Myanmar als buitenlander overal voor betalen.. 'This gate is not for foreigners'. Buitenlanders mogen dingen alleen bezoeken als ze een flinke entree betalen. Voor de locals is het gratis of kost het een derde, de toeristen moeten overal voor betalen.. Erg frustrerend. Ook de hotels zijn in verhouding met de rest van Azië een stuk duurder. Waar je in Thailand (buiten de heel toeristische gebieden) voor $15,- p.n. op een prachtige locatie in een ruime bungalow zit, betaal je in Myanmar gerust $20,- voor een bed in een soort garage met een dun wandje ertussen. Maar goed, we hebben in Myanmar echt een fantastische tijd gehad, een ervaring die we absoluut niet hadden willen missen! We zien nu al de verschillen tussen de gebieden die nog niet toeristisch zijn en die al wel toeristisch zijn, dus we zijn blij dat we nog veel hebben meegekregen van het ongerepte Myanmar dat nog uniek is door de afzondering van de buitenwereld.